Onrechtmatige daad

Één van de belangrijkste bronnen van verbintenissenrecht is de onrechtmatige daad. De onrechtmatige daad is een veel voorkomend juridisch verschijnsel. Iedereen komt er minstens een keer mee in aanraking in de vorm als dader of als benadeelde. Een vordering op grond van een onrechtmatige daad wordt bij de civiele rechter in gesteld, met als doel schadevergoeding. Één van de belangrijkste bronnen van verbintenissenrecht is de onrechtmatige daad. De onrechtmatige daad is een veel voorkomend juridisch verschijnsel. Iedereen komt er minstens een keer mee in aanraking in de vorm als dader of als benadeelde. Een vordering op grond van een onrechtmatige daad wordt bij de civiele rechter in gesteld, met als doel schadevergoeding voor de geleden schade van de benadeelde. Ter illustratie dat onrechtmatige daad kunt u denken aan een auto ongeluk, onrechtmatige publicatie van feitelijke gegevens, schapen laten grazen in andermans weiland. De onrechtmatige daad is dus een heel breed begrip, waar veel omstandigheden onder kunnen vallen, mits ze aan de voorwaarden van 6:162 BW voldoen.

Wat is een onrechtmatige daad?

Volgens 6:162 lid 2 BW worden als een onrechtmatige daad aangemerkt een inbreuk op een recht en een doen of nalaten in strijd met een wettelijke plicht of met hetgeen volgens omgeschreven recht in het maatschappelijk verkeer betaamt, een en ander behoudens de aanwezigheid van een rechtvaardigheidsgrond.
Er kunnen zich drie gevallen waar een onrechtmatige daad zich in voor kan doen

• Inbreuk op een recht;
• In strijd met een wettelijke plicht
• In strijd met hetgeen volgens ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeerd betaamt

Voorwaarden

Om een succesvolle vordering op grond van een onrechtmatige daad in te stellen moet er aan een aantal aspecten voldaan zijn.
Naast het feit dat er een onrechtmatige daad is moet de daad aan de dader toerekenbaar zijn, er moet sprake van schade zijn, causaal verband en de geschonden norm moet tot bescherming van de schade die de benadeelde geleden heeft strekken.
Voorwaarden:

1. Onrechtmatige daad
2. Toerekenbaarheid van de onrechtmatige daad aan de dader
3. Schade
4. Causaal verband tussen onrechtmatige daad en schade
5. Verband tussen het doel van de overtreden norm en het geschade belang: het relativiteitsbeginsel

Wat kan de benadeelde vorderen?

De vordering van de benadeelde is afhankelijk of de onrechtmatige daad reeds is gepleegd of dat de onrechtmatige daad dreigt.
Indien de onrechtmatige daad reeds is gepleegd kan de benadeelde schadevergoeding vorderen. Schadevergoeding bestaat niet per definitie uit een geldsom, op vordering van de benadeelde kan de schadevergoeding geheel of gedeeltelijk in een andere vorm voldaan worden. Hierbij kan men denken aan het terug brengen van de feitelijk toestand voor de onrechtmatige daad door overdracht van een goed dat de benadeelde is ontgaan. Naast schadevergoeding is het ook mogelijk om een rectificatie te eisen in geval van onrechtmatige publicatie van feitelijke gegevens.
Bij een dreigende onrechtmatige daad, kan er een rechterlijk verbod of bevel gevorderd worden, veelal met een dwangsom. Ook is het mogelijk om een verklaring voor recht te krijgen dat de gedraging onrechtmatig is. Nut hiervan is dat de onrechtmatigheid bij partijen vast staan.